Heatwave : उष्णतेच्या लाटेमुळे त्रास होतोय का? मग या 'टिप्स' फॉलो करा आणि वाचवा जीव...

Heatwave health impacts : उष्णतेची लाट आणि त्याचे दुष्परिणाम सध्या आपल्या सर्वांनाच जाणवत आहेत. उष्णतेच्या लाटेमुळे मानव, प्राणी, पक्षी आणि वनस्पतींना सर्वाधिक नुकसान झाले. अशा वेळी तुम्हाला स्वत:चे संरक्षण कसे कराल ते जाणून घ्या...

श्वेता चव्हाण | Updated: May 12, 2023, 03:13 PM IST
Heatwave : उष्णतेच्या लाटेमुळे त्रास होतोय का? मग या 'टिप्स' फॉलो करा आणि वाचवा जीव... title=
Heatwave health impacts

Heat wave causes and effects : उन्हाळ्यात जेव्हा जेव्हा कडक उन्हाची चर्चा केली जाते तेव्हा त्याचा संबंध उष्माघात, अशक्तपणा आणि निर्जलीकरण (Heat stroke, weakness and dehydration) यांसारख्या शारीरिक समस्यांशी जोडला जातो. उष्माघात टाळण्यासाठी आपण शरीराला हायड्रेटेड ठेवण्यासाठी आणि उष्माघातापासून संरक्षण करण्यासाठी अनेक मार्ग वापरत असतो. केवळ उष्माघात हा केवळ शारीरिकच नाही तर मानसिक आरोग्यालाही धोका आहे, ज्याकडे दुर्लक्ष केले जाते. यात आश्चर्यकारक वाटण्यासारखे काहीच नाही, कारण मानसिक आरोग्य नेहमीच शारीरिक आरोग्यापेक्षा जास्त मानले जाते. जर तुम्हाला उष्माघातापासून स्वत:चे संरक्षण करायचे असेल तर या स्टेप्स फॉलो करा. 

उष्णतेची लाट येणे म्हणजे नेमकं काय? 

एखाद्या ठिकाणी कमाल तापमानापेक्षा वातावरणातील तापमान 3 अंश सेल्सिअसने सलग 3 दिवस सतत वाढले, तर ती उष्णतेची लाट (Heatwave) मानली जाते. तसेच, एखाद्या ठिकाणचे तापमान सलग दोन दिवस 45 अंशांपेक्षा जास्त असेल, तर तोही उष्माघात समजला जातो. साधारणपणे मान्सून पूर्व काळात म्हणजेच मार्च ते जून या महिन्यांमध्ये उष्णतेच्या लाटा येतात. 

वाचा: 'ही' आहेत जगातील कोट्याधीश कुटुंब! भारतातील कोणाचा नंबर कितवा? पाहा यादी 

या  लाटेपासून संरक्षण कसे कराल? जाणून घ्या टिप्स 

हायड्रेटेड रहा : उन्हाळ्यात जास्त पाणी पिणे गरजेचे आहे. दिवसातून किमान 8-10 ग्लास पाणी प्या आणि साखरयुक्त पेये टाळा, ज्यामुळे शरीराचे निर्जलीकरण होते. जर तुम्ही जास्त साधे पाणी पित नसाल तर काकडी किंवा इतर फळे कापून ते पाणी पिया. 

हलके कपडे घाला : उन्हाळ्यात शक्यतो हलके म्हणजेच सैल, सुती किंवा तागाचे कपडे घालणे महत्त्वाचे आहे. जेणेकरून घाम लवकर सुकतो आणि शरीर थंड राहते. तसेच कपड्यांचे हलके रंग निवडा. जेणेकरुन उष्माघाताचा त्रास होणार नाही. 

घर थंड ठेवा: उन्हाळ्यात घर थंड ठेवण्यासाठी खिडक्यांना जाड पडदे किंवा पट्ट्या लावा जेणेकरून सूर्यप्रकाश घरात येणार नाही. घरामध्ये एसी नसल्यास पंखा चालू ठेवा. शरीर थंड ठेवण्यासाठी दिवसातून एकापेक्षा जास्त वेळा थंड पाण्याने अंघोळ देखील करु शकता. 

अति उष्णते बाहेर पडू नका: सकाळी 11 ते दुपारी 4 यावेळेत उष्णतेचे प्रमाण जास्त प्रमाणात असते. अशा वेळी घरी किंवा ऑफिसमध्ये राहणे चांगले. जर तुम्हाला बाहेर जायचे असेल तर सावलीत राहण्याचा प्रयत्न करा आणि त्यांच्यापासून तुमचे डोके, चेहरा आणि मान संरक्षित ठेवण्यासाठी टोपी घाला.

आजारी किंवा वृद्ध लोकांची विशेष काळजी घ्या : उन्हाळ्यात आपल्या कुटुंबातील आजारी किंवा वृद्ध व्यक्तींची विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे. त्यांना शांत ठेवण्यास मदत करा. त्यांना त्यांच्या दैनंदिन कामात मदत करा.

उष्माघाताची चिन्हे जाणून घ्या : उष्णतेत थकवामध्ये भरपूर घाम येतो. परिणामी उष्मा थकवा आणि उष्माघात या गंभीर परिस्थिती आहेत ज्यांना लोक सहजपणे बळी पडू शकतात. अशक्तपणा, चक्कर येणे, मळमळ आणि डोकेदुखी यांसारख्या आजारांना सामोरे जावे लागते.

उष्माघात ही एक वैद्यकीय आणीबाणी आहे जी वेळेत उपचार न केल्यास प्राणघातक ठरू शकते. उष्माघाताच्या लक्षणांमध्ये शरीराचे उच्च तापमान, गोंधळ, फुफ्फुस आणि चेतना नष्ट होणे यांचा समावेश होतो. लक्षणे दिसू लागताच ताबडतोब वैद्यकीय मदत घ्या. उष्माघाताचा झटका आरोग्यासाठी घातक ठरू शकतो, त्यामुळे स्वतःला आणि तुमच्या कुटुंबाला निरोगी ठेवा आणि या गोष्टींची काळजी घ्या..

 

 

 

(Disclaimer: येथे दिलेली माहिती सामान्य माहितीवर आधारित आहे. ZEE 24 TAAS त्याची पुष्टी करत नाही.)